’n Leer- en ontwikkelingstrategie neem tans vorm aan sodat die wyn- en brandewynbedryf die talente en vaardighede van sy mense sneller en met groter fokus kan uitbou. Deur Jana Loots

Die Suid-Afrikaanse wynbedryf het in die afgelope dekade groot treë geneem om in die ontwikkeling van sy mense te belê. ’n Amptelike leer- en ontwikkelingstrategie wat tans in die wynbedryf uitgerol word, het ten doel om hierdie aspek van die bedryf vinniger uit te bou en dit meer behoeftegedrewe en vaartbelyn te maak.

“Dis ongelooflik om te sien wat individuele produsente, kelders en bedryfsgroeperings reeds oor die jare heen gedoen het om kundigheid in hul werksomgewing te bevorder,” sê Kachné Ross, bestuurder van die Winetech Leer- en Ontwikkelingskantoor. “Maar die tyd was reg vir die bedryf om ’n gemeenskaplike strategie en doelwitte op te stel wat elkeen, van plaas- tot bedryfsvlak, kan nastreef. Belyning regdeur bly belangrik.”

DIE STRATEGIE

Die Leer- en Ontwikkelingstrategie word vanaf 2017 tot 2019 in vier fases uitgerol. In die eerste twee fases is die stand van leer en ontwikkeling in die wynbedryf, die behoeftes en spesifieke rolspelers geïdentifiseer. Nou, in fase drie, word hierdie bevindinge met die bedryf gedeel en die resultate gebruik om die strategie en aksies vorentoe te help rig. Deur die loop van volgende jaar word die aksies wat in fase drie geïdentifiseer is, uitgerol en uitkomste gemeet.

Die strategie het vier doelstellings, naamlik om strategiese rigting aan leer- en ontwikkeling in die wynbedryf te gee, om die bedryf se leer- en ontwikkelingskantoor so te posisioneer dat dit in die bedryf se behoeftes kan voorsien, om te bepaal watter vaardigheidsontwikkelingsinisiatiewe die grootste impak op die bedryf sal hê en daarvoor voorsiening te maak, en om in ’n posisie te wees waardeur befondsing bekom of gefasiliteer kan word.

WAT SÊ DIE BEDRYF?

“Wyndruifprodusente en kelders het duidelik ’n behoefte daaraan om hul werknemers op alle vlakke op te lei en sodoende nie net hul vaardighede op te skerp en produktiwiteit te verhoog nie, maar ook om hulle te motiveer en nuwe loopbaangeleenthede te bied,” sê Kachné.

Uit die behoeftebepaling wat in die afgelope jaar oor die hele spektrum van die bedryf uitgevoer is, het dit na vore gekom dat die taal, vlak en formaat van onderrig struikelblokke is. Daar kan ook meer gedoen word om werkgewers, bestuurders en werknemers die waarde van opleiding te laat insien en hulle sodoende aan te moedig om daarin te belê.

Werkgewers wil graag hê die akkreditasieproses rondom die opleiding van hul mense vereenvoudig moet word, en verwelkom ’n stelsel of liggaam wat hiermee kan help.

Spesifieke opleidingsbehoeftes sluit in bottelering, bemarking en verkope, wat nie noodwendig op laer geskoolde vlakke beskikbaar is nie, asook die aanleer van veelvuldige vaardighede. Werkgewers weet ook nie noodwendig van diensverskaffers in hul gebied wat die betrokke kursusse aanbied nie.

STELSELS, PLANNE IN PLEK

’n Leerderbestuurstelsel (LMS) is verlede jaar opgestel as ’n aanlynplatform wat die bedryf in staat stel om alledata rondom opleiding en ontwikkeling op een sentrale plek vas te vang, af te laai en tendense te ontleed. Werkgewers en diensverskaffers vind mekaar hier en leerders kan ’n eie aanlynprofiel, oftewel CV, skep waar alle opleidingsbewyse opgelaai word.

“Die twee fokusgebiede wat die grootste aftrek op die LMS kry, is soektogte vir opleiding om produktiwiteit teverhoog en soektogte om nuwe toetreders tot die bedryf te lok,” sê Kachné.

Verdere aksies sluit in die opstel van ’n bevoegdheidsmatriks, inligtingspakket oor loopbaangeleenthede in die wynbedryf en die uitrol van spesifieke tegniese, leierskaps- en bestuurskursusse volgens die behoeftebepaling. Die Winetech Leer- en Ontwikkelingskantoor skakel ook deurlopend met befondsingsinstansies soos SETA (Sector Education and Training Authority) en die SA Wyn- en Brandewyntransformasie-eenheid en dien aansoeke by hulle in vir opleiding.

PROFESSIONELE LIGGAAM OP PAD

In ’n verwikkeling wat vir die wynbedryf groot geleenthede kan ontsluit, is Winetech tans in die proses om by die regeringsentiteit SAQA (South African Qualifications Authority) te registreer as professionele liggaam. “’n Suid-Afrikaanse Professionele Wyn- en Brandewynliggaam sal verseker dat lede ’n sekere standaard handhaaf deur hulle die nodige ondersteuning, inligting en erkenning te gee,” sê Kachné.

Die professionele liggaam sal ook nouer met opleidingsliggame en tersiêre instansies saamwerk om te versekerdat die kwalifikasies wat hulle aanbied die werklike behoeftes in die bedryf aanspreek. Lede sal die geleentheid kry om kennis en idees uit te ruil tydens netwerkgeleenthede, en toegang tot die nuutste ontwikkelingsgeleenthede in hul veld ontvang.

NEEM DEEL

“Die Suid-Afrikaanse wyn- en brandewynbedryf se produkte is wêreldgehalte danksy die uitnemende mense wat daartoe bydra,” sê Kachné. “Dink net aan die hoogtes wat ons kan bereik as ons die talent wat ons regdeur die loopbaanspektrum het nog verder kan ontwikkel.”

Sy doen ’n beroep op elke werkgewer in die wyn- en brandewynbedryf om by die leer- en ontwikkelingstrategie in te skakel deur onder andere by die LMS te registreer en aan die inligtingsessies deel te neem wat aan die einde van vanjaar en deur die loop van volgende jaar aangebied word. Vir meer inligting, gaan na sawineandbrandylms.info.